„რუსთავი 2“ და რევოლუცია. რა დაპირისპირება არსებობს არხზე და რამდენად ჩაერთვება „რუსთავი 2“ პოლიტიკურ პროცესებში მხარედ, ისევე როგორც ეს „ვარდების რევოლუციის“ დროს გააკეთა. რას ამბობს არხის დირექტორი ნიკა გვარამია, რომლის პოლიტიკური წარსულიც ზოგიერთებს იმის მტკიცების საფუძველს აძლევს, რომ სააკაშვილი დაბრუნებას ხელისუფლებაში სწორედ ამ არხის გამოყენებით ცდილობს. რა საფუძველი აქვს ასეთ ეჭვებს – ეს შიშია, რეალობა თუ, უბრალოდ, საბაბი იმისთვის, რომ არხზე სერიოზული ცვლილებები მოხდეს. „პრაიმტაიმს“ „რუსთავი 2“-ის დირექტორი ნიკა გვარამია ესაუბრა:
– პირველ რიგში, ის, რომ მე ნაციონალებში მეგობრები მყავს, რა კავშირშია ეს „რუსთავი 2“-თან? ან ის, რომ 2004-დან 2010 წლამდე მთავრობაში ვიყავი, „რუსთავი 2“-ის ნაციონალებთან კავშირს როგორ ნიშნავს?
რაც შეეხება გასულ 9 წელს, საინტერესოა, რამდენ ხანს უნდა ილაპარაკონ ამ თემაზე „რუსთავი 2“-ის კონტექსტში? მე აქ ვარ, წელიწად-ნახევარია. ჩემი წინამორბედებისგან განსხვავებული მენეჯმენტი, სტილი მაქვს და ასე იყო ყველგან, სადაც მიმუშავია. დიახ, ვეთანხმები ყველას, რომ „რუსთავი 2“ ახლა უფრო კრიტიკულია, ვიდრე გასული 9 წლის განმავლობაში. მიუხედავად იმისა, რომ პროსამთავრობო პოზიცია „რუსთავი 2“-ის, როგორც მედიის, ლეგიტიმური არჩევანი იყო, მე იმ 9 წლის განამავლობაშიც ტელევიზიას სხვანაირად ვხედავ. მგონია, რომ ის უნდა იყოს კრიტიკული.
თუ ვინმეს განვლილი 9 წლის გამო მოლოდინი აქვს, რომ „რუსთავი 2“ ახლაც განსაკუთრებული მონდომებით უნდა აკეთებდეს სამთავრობო ნიუსებს, ის ცდება. და არა იმიტომ, რომ მაშინ ნაცინალური მოძრაობა მართავდა და ახლა „ქართული ოცნება“. სერიოზული კორექტივები შევიდა ჩვენს სარედაქციო პოლიტიკაში და ის გაცილებით კრიტიკული გახდა. ჩვენი კრიტიკის ვექტორი, ბუნებრივად, არის მიმართული პირველ რიგში მთავრობის მიმართ – იმის მიმართ, ვისაც ყველაზე მეტი ბერკეტები და, შესაბამისად, ყველაზე მეტი პასუხისმგებლობა აქვს. მთავრობის, და არა პერსონალურად „ქართული ოცნების“. თუმცა, ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ჩვენთან პოზიტიური ნიუსი არ შუქდება, შუქდება და შესაძლოა ყველაზე უფრო ინტენსიურადაც. რის გამოც ხშირად გამიგია ახლა უკვე ოპოზიციის მხრიდან კრიტიკა, რომ ჩვენ ზედმეტად ლიალურები ვართ მთავრობის მიმართ. კარგია, როცა ორივე პოლიტიკურად ანგაჟირებული მხარე გაკრიტიკებს, ესე იგი ყველაფერი სწორად კეთდება. რაც შეეხება ვიღაცების განცხადებებს და მოლოდინებს, რომ ჩვენ რევოლუციის პლაცდარმად გამოგვიყენებს ვინმე, ამაზე კომენტარის გაკეთებაც კი სისულელე იქნებოდა.
შევჩერდები პოზიტიურ ნიუსებზე. მთავრობას, ჩემი გადმოსახედიდან (მთავრობის წევრიც ვიყავი და ამიტომ შემიძლია ვთქვა), ზოგადად, პრობლემა აქვს კრეატიულ პიარში. მაგალითად, გასულ წელს რთველმა წარმატებულად ჩაიარა, მაგრამ მთავროქბამ ვერ შეძლო მისი შესაბამისად შეფუთვა და ეს წარმატება, შეიძლება ითქვას, საინფორმაციო სივრცეში დაიკარგა კიდეც. არა მგონია, ვინმეს ჰქონოდა მოლოდინი, რომ „რუსთავი 2“-ის ჟურნალისტები ირბენდნენ და მთავრობის პიარის საქმეს გააკეთებდნენ. თუ ჰქონდა, ცხადია, შეცდა.
მთავრობას ათჯერ მეტი ძალისხმევა სჭირდება, რომ პოზიტიური ნიუსი მაყურებლამდე მიიტანოს. ასეა ყველა ქვეყნის ხელისუფლებისთვის. გაცილებით მარტივია ეს ოპოზიციისთვის და არასამთავრობოებისთვის, ანუ კრიტიკულად განწყობილი სექტორისთვის. ეს ბუნებრივად ასეა.
ვინც ამ პასუხის შემდეგ კიდევ გასულ 9 წელს შემახსენებს, ვეტყვი, რომ დაიხურა ეს თავი „რუსთავი 2“-ის ისტორიაში და ქვეყნის ისტორიაშიც. სხვა რეალობაში გადავედით და ან უნდა მიიღოთ ეს რეალობა და პრობლემა აღიაროთ საკუთარ თავში, ან არა და იცხოვროთ ამ პრობლემასთან ერთად, რაც საბოლოოდ დაგაზიანებთ.
რაც შეეხება სისხლიან რევოლუციასა და გადატრიალებას, სააკაშვილის მაგივრად ვერ გიპასუხებთ, თუმცა, გამოვრიცხავ რამენაირ სისხლიან გადატრიალებას საქართველოში. ამის დიდი იმედი მაქვს. უფრო მეტიც, ვეჭვობ, სააკაშვილი, საერთოდაც, წავიდეს რევოლუციების გზით – ერთსა და იმავე მდინარეში ორჯერ არ შედიან.
მეორე საკითხია, რას აპირებს „რუსთავი 2“, თუკი ასეთი მოცემულობა მაინც დადგება. სანამ „რუსთავი 2“-ის დირექტორი ვიქნები, ჩემს დამოუკიდებლობასა და განწყობებს მნიშვნელობა ექნება. რა თქმა უნდა, კოლექტივის აზრი გადამწყვეტია და გადაწყვეტილებასაც ერთად მივიღებთ. ამ კოლექტივის აზრიც ვიცი და ჩემი განწყობაც. ასე რომ, შემიძლია გითხრათ – ყველაზე მეტად სახელმწიფო გადატრიალებები მძულს და არასდროს არანაირი სახითა და ფორმით ამაში მონაწილეობას არ მივიღებ, ვინც არ უნდა იდგეს ამის უკან. ეს არის გამორიცხული. მე ვარ იმ თაობის ადამიანი, ვისზეც ძალიან ცუდად იმოქმედა 1991 წლის გადატრიალებამ.
– აქ საუბარია იმაზეც, რომ „რუსთავი 2“ გადასცემდა უკრაინის მოვლენებს და თუკი საქართველოშიც მოხდება იგივე...
– თუკი საქართველოშიც მოხდება იგივე, იმასაც პირდაპირ ეთერში გადავცემთ. შემიძლია, ნებისმიერ დაინტერესებულ პირს ვუთხრა: თუ საქართველო მივა იმ მდგომარეობამდე, რა მდგომარეობაშიც არის უკრაინა, „რუსთავი 2“ იქნება ზეკრიტიკული. თუკი ასოცირების შეთანხმების ხელშეკრულება დადგება კითხვის ნიშნის ქვეშ – ეს იქნებ ჩვენი სარედაქციო პოზიციის უმთავრესი წითელი ხაზის გადაკვეთა და რუსთავი ორი იქნება ზეკრიტიკული. და ამის არანაირი კავშირი არა აქვს „ნაციონალურ მოძრაობასთან“ – ეს ჩვენი პოზიციაა, როგორც მედიის. ჩვენთვის საქართველოს ევროატლანტიკური ინტეგრაცია არის მთავარი და ამოსავალი წერტილი. თუმცა მგონია, რომ საქართველოს მთავრობა აქამდე არ მივა, მიუხედავად საკმაოდ გადღაბნილი და არათანმიმდევრული პოლიტიკის, ამ მიმართულებით ასეთი ტრაგიკული განვითარების ნიშნებს საქართველოს მთავრობას ვერ ვატყობ. სულაც არ მინდა იმის თქმა, თითქოს მთავრობას უფლება არა აქვს, ჰქონდეს ასეთი სტრატეგია – უპირატესობა მიანიჭოს ნახევარზომებს. რა თქმა უნდა, აქვს და ესეც არის ერთ-ერთი დამოკიდებულება, რომ სჯობს, მოამრგვალო ბასრი კუთხეები. მაგრამ ვფიქრობ, ყველაფერში ასეთი მიდგომა გამართლებული კი არის, ზოგ შემთხვევაში პოზიცია მკაფიოდ უნდა დაფიქსირდეს. ცხადია, ჩემი ეს პოზიცია „რუსთავი 2“-ზე არავითარ ზეგავლენას არ ახდენს. აქ სარედაქციო პოზიცია გუნდურად ყალიბდება.
– თქვენ კი ამბობთ, რომ დასრულდა ეს 9 წელი, ამას ამბობთ, მაგრამ რამდენად რეალურია ამ პოლიტიკური ზეგავლენისგან განთავისუფლება?
– ეს ერთ დღეში არ ხდება. თუმცა, პირადად ჩემთვის მთავარი განმაპირობებელია ჩემი სამუშაო. მე მაქვს ჩემი სამუშაო და ნებისმიერ ვითარებაში ის უფრო წინ დგას, ვიდრე ჩემი მეგობრული კავშირები. შეიძლება, ბევრმა თქვას, რომ ეს ცუდია, მაგრამ მე ასეთი ვარ. იმიტომ არა, რომ კარიერისტი ვარ, უბრალოდ, ჩემთვის უფრო მნიშვნელოვანია ის პასუხისმგებლობა, რომელსაც საზოგადოებისა და კონკრეტული ადამიანების წინაშე ვიღებ. სხვათა შორის, ჩემი ნაციონალი მეგობრები საკმაოდ ხშირად სულაც არ არიან კმაყოფილი რუსთავი ორით და ჩემით, მაგრამ რას ვიზამთ.
– სოციალურ ქსელებში ხშირად ისმის ხოლმე კითხვა: გვარამიამ ხომ არ გვიღალატაო...
– ეს არხი უნდა მოსწონდეს საზოგადოებას. თუ ის ჩემი არ რომელიმე ერთი კონკრეტული პოლიტიკოსის ინტერესების გამომხატველი იქნება, მაშინ არხი არ მოეწონებათ, მით უფრო ის ვერ იქნება მედიალიდერი. საზოგადოება დროულად უნდა იღებდეს დაბალანსებულ და სრულყოფილ ინფორმაციას.
– სოციალურ ქსელებში „რუსთავი 2“-ის წინააღმდეგ შავი პიარიც კი გაჩნდა...
– რაც აქ ვარ, „რუსთავი 2“-ის წინააღმდეგ კამპანია სულ მიმდინარეობს, ჩემს დაჭერასაც სწორედ ამ კამპანიას ვუკავშირებ, ერთმნიშვნელოვნად ესეა. განსაკუთრებით მწვავე და თანმიმდევრული ამ კამპანიაში ექსპრემიერი ივანიშვილია, რომელიც ყველა გამოსვლაში ამბობს, რომ არხის მესაკუთრეები სხვები არიან და უნდა იჩივლონ და წაართვან არხი ამჟამინდელ დამფუძნებლებს. „„რუსთავი 2“-ის მესაკუთრეებზე საუბარი 10 წელია მიმდინარეობს. მაგრამ ექსპრემიერი რატომ ლაპაოაკობს და ექეზებს, ესაა მთავარი შეკითხვა. იყო ცალკეული შემთხვევები, როცა სპონსორებმაც შეიკავეს თავი, მაგრამ იმდენად დიდია „რუსთავი 2“-ის უპირატესობა, რომ, უბრალოდ, წარმოუდგენელია „რუსთავი 2“-თან ურთიერთობა არ ჰქონდეს ნებისმიერ ნორმალურ და არადაინტერესებულ მხარეს.
– თქვენ არ უპასუხეთ შეკითხვის მეორე ნაწილს, კვესიტაძე-პაიჭაძესთან დაკავშირებით...
– ჯერ ერთი, ჩვენ არავინ არ აგვიყვანია. მოლაპარაკებები რამდენიმე ცნობილ სახესთან მიმდინარეობს, მათ შორის, ვინც თქვენ დაასახელეთ, იმათგან მხოლოდ ერთთან. საუბრები მიმდინარეობს, დიახ, ეკა კვესიტაძესთან, თუმც, გადაწყვეტილებებს ასე მარტივად არ ვიღებთ. ეს არის ტელევიზია, ცოცხალი ორგანიზმია და რესურსები შეზღუდულია. მათ შორის, ცნობილი ჟურნალისტებისა და ცნობილი სახეების. რატომ არ უნდა დავინტერესდეთ მათით, ვინც პოტენციურად შეიძლება სასარგებლო იყოს ჩვენთვის? ჩვენ მოლაპარაკებები გვაქვს სხვა არხების ჟურნალისტებთან და სახეებთან. კომერციაა, ვცდილობთ, ყველაზე საინტერესო პროგრამები აქ გაკეთდეს.
– „რუსთავი 2“-ის წინააღმდეგ კამპანიაზე ვსაუბრობდით, ითქვა, რომ არის ერთმანეთთან დაპირისპირებული ორი მხარე – გვარამია და დანარჩენები.
– ეს აბსურდია. შეიძლება კონკრეტულ საკითხებზე – მაგალითად, არხზე ვინმეს მოყვანასთან დაკავშირებით განსხვავებული აზრები იყოს, მაგრამ აქ არანაირ დაპირისპირებაზე საუბარი არ არის. შესაძლოა ვინმეს ამისი სურვილი ჰქონდეს, მით უმეტეს, ამის გარკვეული გამოცდილება არსებობს, გახსოვთ ალბათ „რუსთავი 2“-დან ცნობილი ჟურნალისტების წასვლები ან ეთერიდან გაქცევები. ახლა ამის ალბათობაც არ არის, თუმცა როცა ასე მოხდა, რა დააკლდა „რუსთავი 2“-ს? – როგორც იყო ლიდერი, ისევე დარჩა. ვინც წავიდა – იმათი სახელები ისტორიამ შემოინახა, ალბათ, მაგრამ მეტი არაფერი.
– ეს „ვარდების რევოლუციის“ შემდეგ იყო, სხვათა შორის...
– ორ ნაკადად მოხდა ეს...
– პირველი ნაკადი მაშინდელი ხელისუფლებისგან იყო ხელშეწყობილი? მაშინ ითქვა, რომ ხელისუფლებას აღარ აწყობდა ეკრანზე ის ჟურნალისტები, ვინც „ვარდების რევოლუციაში“ მონაწილეობდნენ...
– მარტივია, რევოლუციაში ტელევიზიამ მონაწილეობა არ უნდა მიიღოს როგორც უშუალო მხარემ. ის შეიძლება იყოს რაღაც ფასეულობების ერთგული და შესაბამისად აღმოჩნდეს კონკრეტულ მხარესთან ფასეულობით კავშირში. თუმცა აქაც ძალიან მყიფე ხაზია, რომლის გადაბიჯება სერიოზულ ზიანს აყენებს მედიას. „რუსთავი 2“ არავის დროშობას არ აპირებს. ეს არის მედია, რომელიც ყველაზე უკეთ და ყოველგვარი შეზღუდვების გარეშე გააშუქებს პროცესებს, და ეს თუ ვინმე გააღიზიანებს, ეს მისი პრობლემა იქნება.
– რუსთავი 2“-დან წასვლა იყო ის ფასი, რომელიც მათ ტელევიზიიდან წასვლის გადაიხადეს?
– არ შეიძლება, როგორი მომგებიანიც არ უნდა იყოს ვითარება, მედიამ თავი დააფიქსიროს, როგორც მხარემ და გახდეს, თუნდაც, „გამარჯვებული ხალხის ტელევიზია“. ბარიკადის რომელიმე მხარეს თავის დაყენება, არა მგონია, სწორი იყოს. თუ წყალგამყოფი იქნება ევროინტეგრაცია თუ ევრაზია, რაც პრაქტიკულად ნიშნავს არჩევანს საქართველოს დამოუკიდებლობასა და საბჭოთა კავშირში დაბრუნებას შორის, მაშინ ჩვენი აქცენტები გაცილებით მკაფიო იქნება, რა თქმპა უნდა. ამ შემთხვევაში ჩვენ მკვეთრი პოზიციონირება გვექნება და დავდგებით დამოუკიდებლობის სადარაჯოზე. თუმცა, არა მგონია ასეთი სცენარით განვითარდეს მოვლენები.
– სახელისუფლებო პირი ახსენეთ, რა მოთხოვნები აქვს ახალ ხელისუფლებას პიართან მიმართებაში?
– ურთიერთობები გვაქვს ყველასთან... მოთხოვნები ვერ ექნებათ, მოთხოვნებით არ ვმოძრაობთ. ჩვენ გვაქვს ჩვენი გადაწყვეტილებები, ზოგჯერ საკმაოდ დისკომფორტული. მაგრამ ვერავინ დაგვადანაშაულებს არათანმიმდევრულობაში. მაგალითად, ალბათ, გახსოვთ, ოფიციალური პირების საახალწლო მილოცვებზე უარი. ჩვენ მივიღეთ ეს გადაწყვეტილება ჯერ კიდევ შარშან. რა თქმა უნდა, მთავრობის მხრიდან იყო მსუბუქი უკმაყოფილება, თუმცა, ძალიან კორექტულად გამოხატული – მოიკითხეს, უბრალოდ, გვთხოვეს, აგვეხსნა, რატომ არ გავუშვით ეთერში. ავუხსნით და მიიღეს ეს ახსნა, შესაძლოა, არ ესიამოვნათ, მაგრამ ამით ამოიწურა ეს საკითხი.
ქეთი ხატიაშვილი
გაზეთი „პრაიმტაიმი“
24.02. 2014 წ.