ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკურად მწვავე პროცესებს „რეპორტიორთან" ინტერვიუში ანალიტიკოსი არჩილ გამზარდია აფასებს:
- როგორ შეაფასებთ „რუსთავი 2"-ის გარშემო მიმდინარე პროცესებს? რამდენად გამჭვირვალედ მიმდინარეობს და ხომ არ ხედავთ ზეწოლის საფრთხეს მოსამართლეზე ერთი ან მეორე მხრიდან?
- საშიშროება, როგორც ასეთი, ჩვენს ქვეყანაში ყოველთვის შეიძლება არსებობდეს, რომ მოსამართლეზე მოხდეს ზეწოლა. საშიშროებას ვერ გამოვრიცხავთ, არანაირი საფუძველი არ გვაქვს. ასევე ამის არსებობას ვერ დავადასტურებთ. მაგრამ, საქმე იმაშია, რომ უახლოესი წლების განმავლობაში, საქართველოს ისტორიაში, პირველად არის საშუალება, პროცესები სრულად იყოს გადატანილი ისეთ სასამართლოში, რომელიც არის ღია და გამჭვირვალე მედიისა და საზოგადოებისთვის.
კარგად გახსოვთ, რომ პირველი, რაც წინა ხელისუფლებამ გააკეთა, იყო ის, რომ პროცესები სრულიად დახურა და მედია არ იყო ჩართული მასში. ამიტომ, ახლა ყველაფერი მიდის კანონის ფარგლებში. პროცესები არის ღია და ყველასთვის ხელმისაწვდომი.
- როგორ აფასებთ მოსამართლე თამაზ ურთმელიძის გადაწყვეტილებას „რუსთავი 2"-ში დროებითი მმართველების დანიშვნის შესახებ? ასევე გკითხავთ მოსამართლის მოწოდებებზე ჟურნალისტების მიმართ, ხომ არ ფიქრობთ, რომ შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს გარკვეულ ცენზურას?
- ლოგიკურად მეჩვენება, რომ ქონება დროებით მიაკუთვნეს ძველ მფლობელს. ეს რომ წარმოვიდგინოთ ბიზნეს ან ყოფით დონეზე, ძალიან სწორი გადაწყვეტილებაა. სრულიად ნორმალურია, რომ გაჩნდეს დროებითი მმართველი.
რაც შეეხება ჩანაწერებს ჟურნალისტების მისამართით, ცოტა დელიკატური თემაა. მაგრამ, როგორც ჩანს, ეს არის ნორმატივები, რომლებიც თავისთავად ასე იწერება ხოლმე. თქვენ რომ მომმართოთ, რომ ვიყო ადეკვატური ანალიტიკოსი, არ ვიყო მიკერძოებული, ან გავხსნა ჩემი პოზიციები, ეს ზეწოლაა თუ სტანდარტის დაცვის მოთხოვნა? ან მე რომ თქვენ მოგმართოთ, რომ იყოთ მიუკერძოებელი ჟურნალისტი, დაიცვათ ჟურნალისტური სტანდარტი და ეთიკა, ეს თქვენი მისამართით განხორციელებული ზეწოლაა? ასევეა მათ შემთხვევაშიც. უბრალოდ, მედიას რომ ეხება ეს, ბევრად უფრო ფაქიზი და მტკივნეული პროცესია. ამაში ცენზურის დაშვების პირობას ვერ ვხედავ.
„რუსთავი 2" დღემდე ჩვეულებრივ მუშაობს. მუშაობს იმ პოლიტიკით, რომლითაც დღემდე მუშაობდა. ამ წუთისათვის არანაირი პირობა არ არსებობს, რომ მათ შეზღუდვაში ვინმე დავადანაშაულოთ. ისინი იდეალურ პირობებში მუშაობენ, უნდათ - აქციას მართავენ, უნდათ - კონცერტს. ჰკითხეთ იქ მცხოვრებ ხალხს, რას ფიქრობენ ამ ხმაურის შესახებ. მაგრამ, მაინც „რუსთავი 2"-ის უფლება უფრო დაცულია, ვიდრე იმ ხალხის. ამიტომ, ის შფოთვა, რომელიც „რუსთავი 2"-ის გარშემოა ატეხილი, ვფიქრობ, პარანოიას წააგავს და არარეალური რისკების შეფასება ხდება.
- ექს-პრემიერი ბიძინა ივანიშვილი აცხადებს, რომ დიპლომატიური კორპუსისა და მეგობარი სახლემწიფოების მხრიდან მომდინარე კრიტიკას საქართველო გაგებით უნდა მოეკიდოს და ხარვეზები საკუთარ თავში ეძიოს. როგორ ფიქრობთ, რა არის რეალური პრობლემა, ის, რომ სწორი ინფორმაცია არ მიდის მათთან თუ რეალურად ქვეყანაში არსებული ვითარება აშფოთებთ?
- ივანიშვილმა ყურადღება გაამახვილა, რომ უფლება არ გვაქვს, არ მივაქციოთ ყურადღება ელჩების განცხადებებს. ეს ძალიან სწორია იმ მხრივ, რომ ჩვენ ვართ ქვეყანა, რომელიც ევროპას, ატლანტიკურ ალიანსს ვთხოვთ დაახლოებას. ამიტომ, ჩვენგან ბევრი რამ უნდა მოდიოდეს. შესაბამისად, პატივი უნდა ვცეთ იმ პარტნიორების შეხედულებებს, რომლებიც გვეხმარებიან იმ მისწრაფებების ასრულებაში, რომლებიც ჩვენგანვე მოდის. ეს ელემენტარული ეთიკური ნორმაა.
აქვე, ვეთანხმები ბიძინა ივანიშვილს, რომ ინფორმაცია, რომელიც მათთან მიდის, ხშირად არ არის რეალობის ადეკვატური. კონტაქტები, რომლებიც წლების მანძილზეა შექმნილი წინა ხელისუფლების მხრიდან, თავისას აკეთებს. ასევე, როგორც ჩანს, ხელისუფლების ის სივრცე, რომელიც ამაზე უნდა მუშაობდეს, საკმარის ეფექტურობას ვერ ამჟღავნებს. ჩემი პირადი რეკომენდაციაა, რომ ხელისუფლებას მეტი კონტაქტი ჰქონდეს დიპკორპუსთან. მათი მხრიდან მოდის რეკომენდაციები და არა მოთხოვნები. საქართველოში ბოლო სამი წლის მანძილზე მათი მხრიდან რაიმეს მოთხოვნას ადგილი არ ჰქონია. ყველა რეკომენდაცია, წინადადება, რომლებსაც ჩვენი პარტნიორები აჟღერებენ, არის რისკების შესაძლებლობაზე ყურადღების გამახვილება.
„რუსთავი 2"-თან მიმართებაშიც არის საუბარი, რომ პროცესები უნდა იყოს მაქსიმალურად გამჭვირვალე და ღია, რომ არ შეიქმნას რისკი, რომელიც მედიაპლურალიზმის კუთხით საფრთხეებს შექმნის.
შესაძლოა, ხშირ შემთხვევაში მათი შეხედულებები სცდება რეალობას და რისკები გადაჭარბებულია. თუმცა, ეს ყველაფერი კარგია სიფხიზლისათვის. ჩვენს ხელისუფლებას არ ჰყავს გონიერი, რაციონალური ოპონენტი, რომელიც რეალურად წარმოქმნის სწორ ბარიერებსა და რისკებს. ამიტომ, ჩვენი ერთადერთი იმედი, რომ შენიშვნების, შეცდომების ან შესაძლო შეცდომების შესახებ გვესაუბრონ, არიან ჩვენი უცხოელი პარტნიორები. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია.
თუმცა, ვფიქრობ, რომ „რუსთავი 2"-თან მიმართებაში რისკებზე ყურადღების გამახვილება მრავალმნიშვნელოვნად გადაჭარბებული და ხელოვნურია. თუმცა, ეს ნიშნავს, რომ პროცესები მეტად გამჭვირვალე უნდა იყოს.
- ბიძინა ივანიშვილს საკმაოდ კრიტიკული დამოკიდებულება აქვს არასამთავრობო ორგანიზაციების მიმართ და გუშინ ეს კიდევ ერთხელ დააფიქსირა. ეთანხმებით თუ არა მას, რომ საქართველოში არასამთავრობო ორგანიზაციების დიდი ნაწილი მართულია?
- სანამ ბიძინა ივანიშვილი მსგავს განცხადბებს გააკეთებდა, პირადად მეც და ჩემი ბევრი კოლეგაც წლების მანძილზე ვსაუბრობდით, რომ ზოგიერთი არასამთავრობო ორგანიზაციისა და მათი ლიდერების საქმიანობა მკვეთრად სცდება მათ კომპეტენციასა და სივრცეს. ივანიშვილს არანაირი სიახლე არ უთქვამს. მისი დამოკიდებულება არის, რომ რა თქმა უნდა, ნებისმიერ მათგანს აქვს არსებობის უფლება, ოღონდ იმ ჩარჩოში, რომ თავად დარგის დისკრედიტაცია არ მოახდინონ.
ივანიშვილმა ეკა გიგაურის პოლიტიკაში გადასვლის პერსპექტივა დადებითად შეაფასა. ანუ ივანიშვილს პერსონის მიმართ არ აქვს პრობლემა. უბრალოდ თქვა, რომ მისი მოღვაწეობა არასამთავრობო ორგანიზაციისათვის არაადეკვატურია, მაგრამ თუკი იგი პოლიტიკური ფიგურა გახდება, ყველაფერი კარგად დაჯდება.
ძირითადად ნახავთ, რომ არასამთავრობოს ლიდერები არიან ყოფილი ხელისუფლების ჩინოვნიკები ან მათთან დაახლოებული პირები. ამიტომ, თუ ამ ყველაფერს სწორი სახელი დაერქმევა, კარგი იქნება. ყველამ უნდა ვიცოდეთ, რას ჰქვია არასამთავრობო ორგანიზაცია და რა აქტივობები უნდა ჰქონდეთ მათ.
- ბიძინა ივანიშვილმა პრეზიდენტ გიორგი მარგველაშვილსა და ავლაბრის რეზიდენციაზეც გაამახვილა ყურადღება. როგორ აფასებთ პრეზიდენტის მიდგომას, რომ იგი არ აპირებს ავლაბრის რეზიდენციის დატოვებას და სადამდე შეიძლება მივიდეს ამ საკითხზე დავა?
- ძალიან კრიტიკული ვარ ამ საკითხის მიმართ. მგონია, რომ პრეზიდენტს აქვს გარკვეული კომპლექსი. ყველამ კარგად ვიცით, რომ მარგველაშვილი აირჩიეს იმიტომ, რომ ის იყო ბიძინა ივანიშვილის გვერდით მყოფი პირი. როგორც კი იგი პრეზიდენტი გახდა, მას გაუჩნდა კომპლექსი. როგორც ჩანს, ბატონი პრეზიდენტისთვის ეს საკითხი მტკივნეულია და გარკვეულ საკითხებში წინააღმდეგობის გაწევაში ხედავს თავის თვითმყოფადობას.
თვითონ გიორგი მარგველაშვილის პირადი ხარჯები, ვიცი, რომ საკმაოდ მოკრძალებულია, მაგრამ ზოგადად რაც პრეზიდენტზე იხარჯება, ეს არის არამოკრძალებული ოდენობის. ბატონი პრეზიდენტი ზედმეტი ხარჯების უფლებას არ აძლევს საკუთარ თავს. პრეზიდენტს ძალიან ბევრი ღირსება აქვს და ჩემთვის საკმაოდ პატივსაცემი პიროვნებაა. მაგრამ ასეთი სიჯიუტე და არაკვალიფიციური მიდგომა, მას საკმაოდ ცუდ მდგომარეობაში აყენებს.
არ მგონია, რომ მარგველაშვილისთვის ავლაბრის რეზიდენცია რაღაც საოცრება იყოს. ვფიქრობ, რომ ათონელის რეზიდენცია ბევრად უფრო კომფორტული და მასზე მორგებულია. მაგრამ ეს არის მისი პრინციპი, რომ ის თავისით არ უნდა გამოვიდეს იქიდან. მას ეშინია, რომ ოპონენტების დაცინვის ობიექტი გახდება. ამ კომპლექსს თუ გადააბიჯებს პრეზიდენტი, კარგი იქნება. რა თქმა უნდა, წინააღმდეგი ვარ, რომ მის მიმართ იძულებითი ღონისძიებები განხორციელდეს, თუნდაც სამართლის ფარგლებში. რადგან, მიმაჩნია, რომ წინა, სამარცხვინო პოლიტიკური ლიდერებისგან განსხვავებით, გიორგი მარგველაშვილი სამარცხვინო პრეზიდენტი ნამდვილად არ არის.
